Ik was op het eiland Patmos

(Zeer) kort reisverslag Turkije, mei-juni 2012.

In de voetsporen van Paulus en Johannes

Ik was op het eiland Patmos. Zo begint het wonderlijke boek Openbaringen (Openb. 1, vers 9). En ik was er dus ook, samen met Marinus. Hier een zeer kort verslag van onze reis met Drietour naar Turkije en dat piepkleine stukje Griekenland, nl. Patmos. Ik moet het nog steeds rustig aan doen vanwege de hersenschudding die ik afgelopen zondag opliep in Denizli, in een Spa-Wellness hotel met een ‘slippery floor’. Rust en slaap vooral veel. Elke keer als ik overeind kom of ga liggen, is er een minutenlange duizeligheid. Dat zal toch hopelijk een keer overgaan?!
Over de bloedsuikers tijdens de reis kan ik kort zijn: knudde, maar niet giga uit de hand gelopen. Goed te regelen dankzij de pomp die in de hitte geen krimp heeft gegeven. Ook weer een wijze les geleerd: als je geen druivensuiker (meer) hebt en je hebt een hypo: stop op tijd met Turks fruit. Er zit echt heeeeeeeel veel suiker in! (Uitschieter bloedsuiker  25,6!).

Dag 1: Vliegen naar Istanbul.

Dag 2: De bedoeling is om te lopen maar de toeristenplek met Aya Sofia, Blauwe Moskee en het Topkapi paleis. Het omhoog lopen breekt mij op, dus nemen Marinus en ik een taxi, die ons én op de verkeerde plek én ook financieel afzet. Leuke eerste ervaring met Turkije. Ik heb het telefoonnummer van onze reisleider niet bij de hand. Wel de lijst van deelnemers, waarvan 1 een o6 nummer heeft. Zo krijgen we gelukkig contact met de groep.
Grote indruk maakte de blauwe moskee op mij. Van de Aya Sofia (zie foto)  hebben ze een museum gemaakt zodat geen van de geloofsgemeenschap-pen aanspraak kan maken op dit gebouw. Wel zo handig. We krijgen een goed beeld van de geschiedenis van het land en de cultuur. Zeker als we later bij de opgravingen zien hoe laag na laag afgepeld kan worden. Bijzonder te horen dat de Turkse bevolking oorspronkelijk uit de buurt van Mongolie komt. Het verklaart o.a. waarom de taal zo volstrekt anders is dan de meeste Europese talen, uitgezonderd Hongaars en Fins.

Mooi boottochtje op de Bosporus, vanwaar we zien waar we die ochtend waren bij de moskees en het Top Kapi paleis. Voor een bezoek aan de harem moet je extra betalen.Ja natuurlijk!

Dag 3: Vreselijk lang met de bus onderweg naar Dikili. We gingen via Troje.
Daar waren ze zo boos dat de film (Troy, 2004 met Brad Pit) niet op locatie gefilmd was, dat ze het paard cadeau kregen. Dat levert meer attractie op dan de plaats zelf.

Dag 4: Pergamum en Asklepeion. Johannes schreef over 7 gemeenten, waarvan we er zes bezoeken. (Openbaringen 1: Op de dag van de Heer raakte ik in vervoering. Ik hoorde achter me een luide stem, die klonk als een bazuin en die tegen me zei: ‘Schrijf alles wat je ziet in een boek en stuur dat naar de zeven gemeenten, naar Efeze, Smyrna, Pergamum, Tyatira, Sardes, Filadelfia en Laodicea.’) De acropolis van Pergamum ligt als een adelaarsnest tegen de berg aan. Ik krijg er prompt hoogtevrees van. Het doet denken aan de bovenste (goedkope) plaatsen van Carré, maar wel mooi voor een groepsfoto, gemaakt door reisgenoot Peter.

Asklepeion is een extraatje. Een soort Medisch Centrum Turkije. Ieder jaar vinden er verschillende conferenties plaats van (para-)medici, want de locatie is mooi.
Ga je door deze tunnel (links) terug, dan ben je genezen. Ging mooi niet op voor mij.

Dag 5: Begin van dag 5 moeten we verplicht naar een tapijtweverij. Zo wil de Turkse regering dat. Buitenlanders moeten iedere week dat ze er zijn iets te zien krijgen van de hoogstaande cultuur van het land. Het is niet onprettig om deze extra tour te maken. We worden ook allerhartelijkst ontvangen. Een 40-jarig huwelijksstel mag net doen of je op zo´n tapijt kunt slapen.

Daarna staan de volgende drie steden van Johannes’ Openbaringen op het programma: Thyatira, waar de purper-verkoopster Lydia getroffen werd door de woorden van Paulus. Ter ere van haar verkopen ze in de buurt strijk-planken, waarvan akte. Sardes heeft mooie overblijfselen van een gymnasium en Filadelfia bezit de restanten van vier hoekpanelen van een oude kerk. Aardig, maar het is vooral warm.

Dag 6: Het is zondag, dus rust. We hebben een eenvoudige kerkviering en gaan ’s middags naar de kalksteenterrassen van Pamukkale. Mooi, maar niet zonder schoenen te belopen voor mij met neuropathische voeten. We komen voor de tweede keer deze week een bruidspaar tegen dat wél op de terrassen gaat.

Gelukkig blijven we er niet te lang en zijn we op tijd terug in het prachtige Spa-wellness hotel. Voor het eten besluiten Marinus en ik nog even te gaan zwemmen. Buiten regent het een beetje, dus dan maar binnen. Zal ik mijn sandalen totaan het trapje meenemen of maar niet? Niet flauw doen, denk ik nog. Uit het bad geklommen (die trapjes doen zo zeer) ga ik keihard onderuit, lig 5-10 minuten bewusteloos met open ogen, ambulance, ziekenhuis, MRI-scan, geen ernstige schade godzijdank, advies om te blijven, maar ik wil niet in een ziekenhuis waar niemand mij verstaat, dus papierwerk, nog langs de politie (meer om het hotel terwille te zijn) en duizelig en draaierig het hotelbed in. Morgen en overmorgen de twee hoogtepunten van de reis. Ik wil door!

Dag 7: Op naar Kusadasi aan de kust en Efeze. Van de tempel van Artemis is niet veel meer over, maar het is een prachtige opgraving.

De weg naar de restanten van de tempel is nu net zo druk als in de tijd van Paulus.

In het theater van Efeze heeft Sting nog opgetreden als een van de laatsten. Het huisje van Maria en de Johannes basiliek heb ik gelaten voor wat het was. Daarna nog - we zijn in week 2 - moet er vanwege de Turkse regering weer verplicht iets cultureels bezocht worden. Dit keer een leerbewerkingsindustrie, waar ik hartelijk doorheen slaap in de bus (cultuurbarbaar!).

Dag 8: We gaan op een dagtocht naar Patmos en dat betekent vroeg op: half 5. Het is bij elkaar zo’n 9 uur varen en we verblijven 3 ½ uur op het Griekse eiland. Heerlijk om even in Griekenland te zijn.

De boottocht komt mij goed uit gezien de conditie: wankel op de benen, zwaar hoofd, dus rrrrustig aan. Op Patmos hoeven we gelukkig niet veel te lopen; er is ook daar een bus en een prima engelse gids. Eerst naar de grot van Johannes: echt op oost-orthodoxe wijze kitscherig gemaakt, maar wel met veel liefde. De plekken die Johannes aangeraakt zou hebben, hebben allemaal een soort zilverbeslag gekregen. Het uitzicht uit de grot is adembenemend mooi.
Het klooster bovenaan de berg, bevat vele oude handschriften: prachtig om te zien. Gelaten worden de toeristen geduld, totdat we een monnik ‘zomaar’ op de foto willen zetten. Hij beroept zich op de kernwaarde van de beschaving, nl. te mogen toestemmen om wel of niet afgebeeld te worden. Eenmaal met toestemming laat hij zich met genoegen fotograferen. Ik steek een oosters-orthodoxe kaars aan voor moeder Ike en zus Wendelmoet.

Dag 9: Erg vroeg op, maar wel weer lekker naar huis.

In betere tijden op de Bosporus

(Met dank aan Peter Wezenberg voor een aantal prachtige foto's!)